april-mei-juni

MAANDBULLETIN VOOR DE MAAND JUNI

VERJAARDAGEN EN JUBILEA

20 juni: Chris jarig.

Het HAPPY HOUR van vrijdag 24 juni (16-18 uur) wordt verzorgd door Lijnie en Ria2. Voor de hapjes wordt een klein bedrag gevraagd, voor de drankjes wordt ook een klein bedrag per flesje/glas gevraagd.

OUD PAPIER OPHALEN: vrijdag 10 juni.

Culturele route: zondag 12 juni van 13-17 uur.

Vaderdag: zondag 19 juni.

Koopzondag": zondag 26 juni van 13-17 uur.

Tussentijdse activiteiten voor bewoners en aspirantbewoners van 'Binnen de Vesting' worden door middel van een briefje of mail bekend gemaakt.

BELANGRIJK:

6 juni: het gemeentehuis is deze dag gesloten ivm tweede Pinksterdag

WAT TE DOEN IN JUNI ROND BUURTHUIS 'DE AANLEGSTEIGER' AAN DE VISSERSDIJK:

AANMELDEN VÓÓR 3 JUNI VOOR HET WATERTORENFEEST: Het watertorenfeest voor op 11 juni gehouden vanaf 13.00 uur. Dan start de hobby/creamarkt, Fun4Kids, kraampjes met koffie, thee, limonade. Er is nog veel meer te doen en vanaf 20.00 uur is er live muziek met de band Pitch. Alleen voor de barbeque moet betaald worden.

KOSTEN BBQ: niet leden 18 euro.

Aanmelden via: buurtverenigingdewatertoren@gmail.com. Bellen of whatsapp kan ook via 0683535343.

Plaats: rondom de watertoren.

EXPOSITIES:

- Het Hamelhuis aan de Kortendijk: in de tijdelijke expositie zijn schilderijen te zien van Huibert Antonie Ravenswaay. Er zijn onder schilderijen te zien van de Lingehaven, de Gasthuisgang en de Altenawal.

- Paul Peet exposeert in de kerktoren van de Grote Kerk in het Stiltecentrum. Aan de meeste van zijn werken is geen titel verbonden. Het is een inzoomen op détails uit de natuur, het zichtbaar maken van de voor het oog verborgen elementen uit de natuur. Tot en met 12 juni elke zaterdag van 13.00 tot 17.00 uur. Elke eerste zondag van de maand tot en met 12 juni van 13.00 tot 17.00 uur.

- Tot en met 12 juni in het Regionaal Archief in het stadhuis aan het Stadhuisplein: er zijn een enkele spot- en historieprenten te zien. Maandag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot 12.00 uur. Thema: de Opstand in beeld, over de beginjaren van de 80-jarige oorlog.

TIPS:

6 juni: Op televisie wordt door Avro/Tros het programma Lenteconcert uitgezonden. Het is opgenomen in het dorpje Acqouy, niet ver van Gorcum. Opnames vonden plaats in een boomgaard, op een terrasje aan de Lingedijk, op een vlonder aan de Linge en rond de scheve toren van Acqouy.

OM VAST TE ONTHOUDEN:

- Vestingjazz van 17-19 juni. Op de website vestingjazz zijn de lokaties en het programma te vinden.

- Er is van 1 t/m 3 juli weer een hippiefestival Buiten de Waterpoort.

WAT TE DOEN IN DE STAD:

- Maandelijkse vestingwandeling: zondag 26 juni, start om 14.oo uur voor het Gorcums Museum op de Grote Markt. Kom alles te weten waarom een vesting de vorm heeft zoals die nu nog is te zien. Waar dienden de gebouwen voor en nog veel meer wetenswaardigheden. Aanmelden bij hugo.ouwerkerk@vestinggorinchem.nl De wandeling is gratis.

- Elke zaterdag torenbeklimming om 13.00 uur en om 15.00 uur onder leiding van een gids. Aanmelden bij de VVV. Kinderen van 8 t/m 12 jaar betalen 2,50. Vanaf 13 jaar is de prijs 3,50. Bij mooi weer is zelfs de dom van Utrecht te zien.

- Elke zaterdag is er een stadswandeling onder leiding van een gids van 11.00 uur tot 12.30 uur. Aanmelden bij de VVV, prijs 7,50 per persoon.

WEETJES:

In de expositie Boeiend 1572 en 1672 zijn een aantal van de glas-in-lood ramen te zien uit de kerk aan de Haarstraat. Daarop wordt het verhaal uitgebeeld van de Martelaren van Gorcum.

GORCUMS VERHAALTJE:

Gorcum herdenkt dit jaar twee belangrijke geschiedkundige feiten. In 1572 zijn 19 rooms-katholieke geestelijken mishandeld en opgehangen in een turfschuur bij Den Briel. Iedere Gorcumer kent dit verhaal wel. Veel minder bekend is het verhaal van 1672: de Republiek der Verenigde Nederlanden was zeer welvarend en dat werd jaloers bekeken door de buurlanden. Frankrijk, Engeland en de Duitse staten Munster en Keulen verklaarden de Republiek de oorlog. Hier komt de term reddeloos, redeloos, radeloos vandaan. Het was chaos. Gorcum had nog een extra probleem te verwerken. Lodewijk Huygens, de zoon van de beroemde Christiaan Huygens was toen drost van Gorcum. Hij was bepaald niet geliefd, hij legde de bevolking hoge belastingen op en corruptie vierde hoogtij. Het liep zo hoog op dat hij werd verjaagd. Maar voor hij naar Gorcum kwam maakte hij in 1660-1661 met een gezelschap een diplomatieke reis naar Spanje. Het gezelschap kwam per boot in Spanje aan en werd met koetsen en 16 paarden naar het paleis in Madrid gebracht. Die reis naar Spanje beschreef hij in zijn dagboek, met tal van leuke en pikante détails. Hij schreef dat de Hollanders geen hoge pet op hadden van het katholieke geloof, maar ze bezohten wel het vrouwenklooster 'Las Guegas'. Lodewijk Huygens verliest zijn hart aan de nonnen en aan een mooie jonge zuster in het bijzonder. Het gezelschap werd rondgeleid en kreeg te horen dat er in de grafkelder 52 koninklijke lichamen lagen. 'Maar', schrijft Lodewijk 'de levende lichamen bezorgden ons meer plezier'. Aan het Spaanse hof mochten ze getuige zijn van het in het openbaar eten van de koningin. Lodewijk schreef hierover: Ze sneed nogal grote stukken kalfsvlees waarvan ze er vijf of zes achter elkaar zonder brood in één hap opat. Daarna nam ze toen wat brood. Zij at meestal met de voortanden, wat onfatsoenlijk staat en haar gezicht erg deed bewegen. Dit ritueel vond plaats op eerste Kerstdag. Dat Nederland bloeiend en welvarend was en het Spaanse Rijk in verval raakte wordt omschreven als: Hier, in de Nederlanden stond alles in de verf, daar (in Spanje) lijken alle muren te bladderen. Mooier kun je het niet zeggen. Voor nu tot volgende maand, dan is het zomer en vakantietijd. Maar het maandbulletin blijft gewoon verschijnen. Hieronder nog een paar foto's van Gorcum in de meimaand.

MAANDBULLETIN VOOR DE MAAND APRIL

VERJAARDAGEN en JUBILEA

7 april: Kees en Ria 50 jaar getrouwd, zij verzorgen tijdens het happy hour van 29 april een bescheiden feestje voor de medebewoners en aspirant bewoners

23 april: Janny

24 april: Ria van Wijk 70 jaar

Het HAPPY HOUR van vrijdag 29 april (16-18 uur) wordt verzorgd door Ria en Kees (zie boven bij 7 april)

OUD PAPIER OPHALEN: vrijdag 8 april

Culturele route: zondag 10 april van 13-17 uur

Koopzondag: zondag 24 april van 13-17 uur

Tussentijdse activiteiten voor de bewoners en aspirantbewoners van 'Binnen de Vesting ' worden door middel van een briefje of een mail bekend gemaakt.

BELANGRIJK: De energietoeslag voor lagere inkomens: het kan de moeite lonen om te kijken op www.avres.nl. Op deze website staat informatie over wie hiervoor in aanmerking kunnen komen.

WAT TE DOEN IN BUURTHUIS 'DE AANLEGSTEIGER' AAN DE VISSERSDIJK:

- zaterdag 9 april van 15 tot 24 uur 'het buurtcafé' met live muziek van SAHDW ('S Avonds Als Het Donker Wordt).

- zondag 10 april van 14 tot 17 uur: kaartmiddag met klaverjassen en jokeren

- zondag 24 april van 13.30 tot 16.30 bingo.

TELEVISIE:

- Niet vergeten! 16 april op NPO2 de uitzending van de Van Rossems in Gorcum. Begintijd 20.40 uur.

EXPOSITIES:

- t/m 10 april: scholierenexpositie 'TOON JOUW KLEUR' in het Gorcums Museum. De expositie is gratis te bezoeken.

- t/m 31 mei de buitenexpositie 'Linie van Boven' bij Buiten de Waterpoort. Er zijn grote doeken te zien vanuit de lucht gezien. Voor kinderen is hiervan een speurtocht, verkrijgbaar bij de VVV of www.linievanboven.nl

- Bieb Aanzet heeft op de tweede verdieping een expositie over de Oude Hollandse Waterlinie 1672-2022 met touchscreens (interactief online). Daarnaast een expositie oorlogs propaganda 1672-2022, hoe werkt/werkte dat.

WAT TE DOEN IN DE STAD:

- 14 april om 20.30 wordt de film Goodnight Soldier getoond in de Nieuwe Doelen. Bijzonder is dat de Iraaks-Koerdische regisseur Hiner Saleem aanweizg is en in gesprek gaat met het publiek. Wel vooraf reserveren.

- 30 april is er om 20 uur een orgelconcert in de Grote Kerk waarvan de opbrengst naar het Prinses Maxima Centrum, kinderoncologie gaat. Toegangsprijs 10 euro, inloop vanaf 19.30 uur.

- Elke laatste zondag van de maand t/m oktober verzorgd de Werkgroep Vesting Gorinchem een rondleiding over de vestingwal en langs historische militaire gebouwen in de stad. Start om 14.00 uur bij het Gorcums Museum, Grote Markt 17. De tocht heeft een afstand van ongeveer 4 kilometer en duurt rond 2 1/2 uur. Aanmelden kan bij hugo.ouwerkerk@vestinggorinchem.nl

- Elke eerste zondag van de maand vanaf mei t/m oktober is er van 14.00 tot 15.30 een Storytrail. Een verhaal door de stad vol legenden en andere wetenswaardigheden vertelt door Johannes. Deelname is online te boeken met de kortingscode STORYTRAIL-337WMM. Kosten voor deelname: 15 euro.

- Elke zaterdagmorgen kan er t/m 24 september bij de VVV deelgenomen worden aan de stadswandeling, met gids, voor 7,50 per persoon. De stadswandelingen beginnen om 11 uur tot ongeveer 12.30. Vooraf hiervoor boeken is mogelijk bij de VVV.

TIPS:

- April is bloesemmaand in de Betuwe, op de website bloesem.info is onder het kopje bloesem & fruitalert bij te houden wanneer de bomen in bloesem staan. Wandelaars kunnen vanaf 26 maart alle informatie vinden over de routes op www.rodekruisbloesemtocht.nl/bloesemmaand.

- Nog een websiteadres: voor wie meer wil weten over de activiteiten op culturele zondag (elke tweede zondag van de maand van 13 - 17 uur), kan dit vinden op www.culturelezondag.nl

WEETJES:

- Er is een gevelsteen aangebracht in de stad. Op de Appeldijk is een replica van de gevelsteen 'In den witte Spaerpot' te zien. Het originele exemplaar is van het jaar 1613.

- Volgens het Amerikaanse blad Newsweek behoort het ziekenhuis van Gorinchem tot de 250 beste ziekenhuizen ter wereld.

- De werkgroep Vesting Gorinchem heeft een Limietpaal veilig gesteld. Die stammen uit de 19e eeuw en werden door het toenmalige Departement van Oorlog geplaatst als grensafscheiding van het militair terrein. Er zijn er nu 29 van de 274 gevonden.

HET GORCUMS VERHAALTJE:

Met mooi weer maken veel hondenbaasjes graag een extra ommetje met hun hond of honden. Maar wist je dat er vroeger door veel kerken een hondenslager werd aangesteld? Nee, niet om de honden te slachten voor consumptie! De hondenslagers zorgden ervoor dat loslopende honden, tijdens de kerkdienst, uit de kerk werden geweerd. Als er een kerkdienst plaats vond, hielden ze in de gaten dat er geen dieren binnen kwamen. Om de honden weg te jagen gebruikten ze een zweep. In de administratie van veel kerken in de boeken uit de 17e eeuw te lezen, dat de hondenslagers bij de kerk, ten tijde van de preken, een vergoeding kregen. Vroeger stonden de kerkdeuren altijd open en waren er geen zitplaatsen. Er liepen katten rond en honden plasten tegen de pilaren. Groepjes mensen stonden gewoon, binnen in het kerkgebouw, de dingen van alledag te bespreken. Aankondigingen van algemeen belang werden ook vaak, na of voor de kerkdienst, aan de kerkgangers medegedeeld. Dat was vroeger vrijwel de hele bevolking. Als je dat zo leest dan krijg je bijna het idee dat de kerk een soort buurthuis was, maar dan met het verschil dat in de huidige buurthuizen geen hondenslagers aangesteld worden. Het is wel bekend dat in de tijd van de hondenslagers jongelui in Gorcum kerkdiensten verstoorden tijdens huwelijksplechtigheden. Ze maakten dan veel kabaal tijdens huwelijksplechtigheden. Hoe die dan verwijderd werden, weet ik niet, ik heb nooit gehoord van mensenslagers!

Hieronder de foto's van de maand maart:

MAANDBULLETIN VOOR DE MAAND MEI

VERJAARDAGEN EN JUBILEA:

27 mei: Tineke 95 jaar.

het HAPPY HOUR van vrijdag 27 mei (16-18 uur) wordt verzorgd door Alie en Ank. Als iemand het happy hour niet kan verzorgen, zorgt diegene zelf voor vervanging door bijvoorbeeld te ruilen. Voor hapjes en drankjes wordt een bescheiden bedrag per drankje en hapjes betaald.

OUD PAPIER OPHALEN: vrijdag 13 mei.

Culturele route: zondag 8 mei van 13 tot 17 uur, het is dan ook moederdag.

Koopzondag: zondag 29 mei van 13-17 uur.

Tussentijdse activiteiten voor bewoners en aspirant bewoners van 'Binnen de Vesting' worden door middel van een briefje of een mail bekend gemaakt.

BELANGRIJK: Vanaf maandag 11 april tot nader datum is de dijk langs de Waal tussen Gorcum en Waardenburg voor alle verkeer afgesloten, ook voor fietsers en voetgangers. Bewoners langs de dijk krijgen een vergunning om met eigen vervoer tot hun huis te rijden/lopen. Dit besluit is genomen doordat er vaak bijna-botsingen zijn geweest. Bij navraag bij het waterschap kan de afsluiting tot een tijd van twee jaar oplopen.

VEERDIENSTEN RIVEER: Vanaf 15 april is de digitale korting vervallen. De dagkaart die vroeger alleen te gebruiken was voor de vestingdriehoek Gorinchem-Woudrichem-Loevestein-Fort Vuren vervalt. Voortaan is de dagkaart te gebruiken op ALLE voet- en fietsveren van Riveer. Betalen aan boord kan alleen per pin.

WAT TE DOEN IN BUURTHUIS 'DE AANLEGSTEIGER' AAN DE VISSERSDIJK:

Zaterdag 14 mei: buurtcafe vanaf 15.00 uur met live muziek van The Kinksman.

Zondag 15 mei: Om 13.30 bingo.

Zondag 22 mei: om 14.00 uur jokeren en klaverjassen.

Zaterdag 28 mei: live muziek.

EXPOSITIES:

- Van 2 mei t/m 13 juni is er in de bieb de expositie 'Oude Hollandse Waterlinie'. Toegang is gratis. De tentoonstelling is te zien tijdens de openingsuren van de bieb.

- In het Gorcums museum is vanaf 22 april 2022 de tentoonstelling 'Boeiend 1572 & 1672' te zien. Deze expositie laat historische feiten uit die jaren zien. Tegelijkertijd tonen diverse kunstenaars hun werk met als thema 'water'. Hun werk is een ode aan het landschap dat Gorcum al eeuwenlang omringt.

- Buiten de Waterpoort zijn luchtfoto's van de belangrijkste punten van de Oude Hollandse Waterlinie te zien op groot formaat, waaronder een mooie foto van de Gorcumse - vesting.

TIPS:

- Elke Gorcumer heeft op zijn minst de naam van zanger Peter Blanker weleens gehoord. Op zondag 29 mei stopt hij definitief als zanger. In de voorstelling 'Nog één keertje dan....' neemt hij in theater Peeriscoop afscheid van zijn publiek. Aanvangstijd: 16 uur, entree 12,50 + 1 gratis consumptie.

WAT TE DOEN IN DE STAD:

- 4 mei dodenherdenking. De jaarlijkse herdenking begint om 19.00 uur in de Grote Kerk, inloop vanaf 18.30 uur. Rond half acht begint de stille tocht vanaf de Groenmarkt voor de Grote Kerk. De tocht gaat naar het vrijheidsbeeld op Buiten de Waterpoort.

- Van 7 mei t/m 24 september (zaterdagen) kan de toren weer beklommen worden onder leiding van een gids. De eerste toer is van 13.00 tot 14.30, de tweede toer is van 15.00 - tot 16.30 uur. Kinderen mogen mee vanaf de leeftijd van acht jaar. Kosten: kinderen van 8 t/m 12 jaar 2,50. Vanaf 13 jaar 3,50. Het aantal treden is: 256. Reserveren kan via de VVV.

- Op zaterdag 21 mei organiseert de bieb (Groenmarkt 1) 'De laarzen van Langlois'. Om 10 uur begint in de bieb de inleiding met het verhaal van de eenvoudige soldaat Meijer. Het gaat dan over het rauwe leven van de soldaten van toen in de legers van Napoleon en de vesting Gorcum in die tijd. Daarna volgt een wandeling van een uur. Om 11.30 uur ben je weer terug bij de bieb.

- Het weekend van 28 en 29 mei staat de binnenstad in het teken van water. Op zaterdag is er van 10 tot 17 uur op het Melkpad een markt genaamd 'Les sauveurs de Metropole' en op zondag is er een tweedehands kledingmarkt op de Langendijk. In de winkelstraten zijn optredens van muzikanten en straattheater.

WEETJES:

- Op tweede Paasdag hebben de bewoners van 'Binnen de Vesting'samen met aspirant bewoners genoten van een gezellig paasbrunch in de gezamenlijke ruimte ons 'Bastion'.

- Op 27 april werden de bewoners van 'Binnen de Vesting' verrast op een oranje tompouce.

- Op de website van Binnen de Vesting staat vermeld wie de nieuw gekozen bestruursleden van de bewonerscommissie zijn.

GORUMS VERHAALTJE:

April verraste ons op de eerste van de maand met een laagje sneeuw. Volgens de weermannen en -vrouwen is sneeuwval in april niet uitzonderlijk, maar dat er een laagje blijft liggen is wel uitzonderlijk. Maar wat gebeurde er in het verleden van Gorcum op 1 april. Op 1 april 1406 beloofde Willem van Arkel de stad getrouw bij te staan en te beschermen tegen zijn vader Jan van Arkel en diens aanhang. Een van die Jannen was die sterke kerel die zich met paard en al omhoog hees aan de balk in één van de stadspoorten. Willem stierf 17 jaar later in de Revetsteeg in de strijd tegen de legers van Jacoba van Beieren. Hij liet alleen bastaarddochters na. Het verhaal gaat dat Jacoba van Beieren graag de moeder was geworden van zijn wettige kinderen. Op 1 april 1664 werd door het gemeentebestuur een eeuwigdurende overeenkomst vastgesteld, dat ongehuwde moeders zelf hun kinderen moesten onderhouden, zonder dat de vader daartoe enigszins gehouden zal zijn. Op 1 april 1872 was er een feestelijke herdenking georganiseerd in de stad. Het was 300 jaar geleden dat de watergeuzen Den Briel hadden ingenomen. dat hiervoor in 1572, 19 rooms-katholieke geestelijken moesten boeten, werd vergeten. Inmiddels worden de 19 martelaren van Gorcum in dit jaar 450 jaar geleden, wel herdacht. Mensen die in 1872 het rooms-katholieke geloof aanhingen stonden nog steeds niet in hoog aanzien. In die tijd ontwierp Pierre Kuijpers kerken voor de rooms-katholieke eredienst in Noord-Brabant en Limburg. Hun kerken boven de grote rivieren, die na de reformatie in gebruik werden genomen door protestanten, kregen ze niet terug. Daarom werden voor de rooms-katholieke geloofsgemeenschap, voornamelijk boven de grote rivieren, de waterstaatskerken gebouwd. Hier in Gorcum staat de waterstaatskerk in de Haarstraat en is in 1838 gewijd. De kerken heten zo door hun eenvormig ontwerp, ontworpen door ingenieurs van de waterstaat.

Hieronder een fotoserie van Gorcum in april.